Predstavljeni naučno – istraživački i međunarodni projekti na Univerzitetu "Džemal Bijedić" u Mostaru

Manifestacija obilježavanja 48. godišnjice uspješnog rada i razvoja Univerziteta “Džemal Bijedić” u Mostaru, nastavila se danas u amfiteatru Mašinskog fakulteta kroz promociju naučno – istraživačkih i međunarodnih projekata koji su realizovani ali i onih koji su odobreni za realizaciju u toku 2024. godine. Na početku prisutnima se obratila prorektorica za nauku i naučno – istraživački rad Univerziteta „Džemal Bijedić“ u Mostaru doc. dr Amela Piralić. Prorektorica je naglasila značaj realizacije aktivnosti istraživačkih i naučno – istraživačkih projekata koji omogućavaju jačanje kapaciteta Univerziteta ali i jačanje konkurentske pozicije Univerzieteta u  okruženju.

Promocija naučno – istraživačkih i međunarodnih projekata otpočela je promocijom projekta SUNRISE koji predstavlja evropsku alijansu univerziteta, koji finansira Evropska komisija. Ovaj projekat za Univerzitet predstavlja projekat od strateškog značaja jačajući poziciju Univerziteta u regiji ali i šire. Usklađenost ciljeva i aktivnosti projekta sa misijom i vizijom Univerziteta pomaže povećanju kvaliteta obrazvanja ali i jačanju pozicije Univerziteta kao obrazovne i naučne institucije u regionu. Univerzitet će zajedno sa partnerima razvijati inovativne pristupe procesu učenja i poučavanja, osigurati sredstva za mobilnost studenata, te kreirati strategiju za zajednički naučno-istraživčki rad u saradnji sa privredom i širom zajednicom općenito.

Osim promocije projekta SUNRISE promovisan je i nastavak ranijeg projekta

• Horizon Europa - IDEAL-IST kroz nastavak predstavljanja projektnih aktivnosti kroz projekat IDEAL-IST2027.

Promovisano je i 5 COST akcija i to:

• BEhavioral Next Generation in WIreless networks for cyber SEcurity (BEiNG-WISE);
• BEekeeping products valorization and biomonitoring for the SAFEty of BEEs and HONEY (BeSafeBeeHoney);
• PAN-EUROPEAN NETWORK FOR SUSTAINABLE HYDROPOWER (PEN@Hydropower)
• Network for Indoor Air Cleaning (Net4CleanAir)

te 2 ERASMUS +  projekta

• Elevating Vocational Education in Bosnia and Herzegovina and Montenegro through Collaborative Enhancement of VET Teachers (VETechConn)
• Engaging Students for eNhancing internationalization practices in the AdriaticIonian Region (ESN-AIR).

Promovisan je i nastavak projekta SmartWB čije aktivnosti su otpočele ranije ali se određene aktivnosti obavljaju i u toku 2024. godine.

Međunarodni projekti koji su promovisani danas osiguravaju niz mogućnosti za jačanje infrastrutkure Univerziteta te razvoj obrazovanja i jačanje kapaciteta naučno – istraživačkog rada na Unvierzitetu.

U toku 2024. godine Federalno ministarstvo obrazovanja i nauke kroz program finansiranja/sufinasiranja naučno-istraživačkih i istraživačko-razvojnih projekata u Federaciji BiH podržalo je 9 naučno istraživačkih projekata te kroz program finansiranja/sufinasiranja naučno-istraživačkih i istraživačko-razvojnih projekata sa aplikativnom primjenom u privredi u Federaciji BiH u suradnji sa UNDP podržan je jedan projekat. Podržani projekti koji su prezentovani na današnjoj svečanosti su:

Naučna oblast tehničke nauke:

• Razvoj IT sistema za praćenje i inteligentnu prevenciju otkaza mašinskih postrojenja u realnom vremenu
• Monitoring, detektovanje i prigušenje vibracija vitkih konstrukcija upotrebom inteligentnih prigušivača (MoDPIP)
• Predviđanje nosivosti zavarenih ploča sa zamornom pukotinom primjenom različitih tehnologija zavarivanja
• Mogućnost korištenja otpadnog granitnog praha kao suplementarnog cementnog materijala

Naučna oblast biotehničke nauke:

• Mikrobiološki i hemijski kvalitet inputa povrtlarske proizvodnje u dolini Neretnve
• Komparativna istraživanja uticaja ekoloških faktora i podloge na fenofaze razvoja, prinos i kvalitetu plodova perspektivnih kultivara “PRUNUS AVIUM L.”

Naučna oblast društvene nauke:

• Krivičnopravna zaštita novinara – pravni okvir i praksa u BiH
• Javna uprava kao determinanta (ne)razvijenosti kantona i općina u Federaciji Bosne i Hercegovine

Naučna oblast prirodne nauke:

• Istraživanje prinosa bioplina iz ostataka grožđa nakon proizvodnje vina u Hercegovini

Naučna oblast humanističke nauke:

• Žene i djeca u najstarijim razdobljima prošlosti Bosne i Hercegovine

Prezentacijom svakog od pomenutih projekata predstavjeni su ciljevi, metodologija istraživanja te očekivani rezultati i naučni doprinos koji će se postići realizacijom svakog od ovih projekata. Realizacija projekata očekuje se do kraja 2025. godine.

 

Danas su također prezentirana i tri projekta koje je podržalo Ministarstvo civilnih poslova BiH i to:

• HORIZON EUROPA: Spoj nauke i zajednice u sklopu noći istraživača
• Pametna energija kroz pametnu budućnost: Mogućnosti kroz Horizon
• Podržka implementaciji kost akcije: Behavioral Next Generation in Wireless Networks for Cyber Security

 

 te jedan projekat bilateralne naučno tehnološke saradnje između BiH i Republike Slovenije:

• Istraživanje uticaja mjesta uljevanja i učinak staklenih vlakana na mehaničko ponašanje konstrukcije od kompozitnog polimernog materijala proizvedenog brizganjem

Na kraju trećeg dana manifestacije DANI  UNIVERZITETA 2025. predstavljena su i dva projekta koje realizuje Univerzitet „Džemal Bijedić“ u suradnji i uz podršku Ministarstva privrede HNK. Promovisani su projekti:

• Edukacija CNC programera za mala i srednja preduzeća
• Edukacija privrednika iz oblasti poslovnih simulacija i pokretanje centra za cjeloživotno učenje

Projekti koje je podržalo Ministarstvo privrede HNK imaju za cilj jačanje suradnje Univerziteta i privrednika sa posebnim akcentom na potrebe malih i srednjih privrednika kako bi se osigurala adekvatna radna snaga, mogućnosti prekvalifikacija te osigranje adekvatnog odgovora obrazovnih institucija potrebama tržišta rada.